Warszawa, 19.12.2024 r.
Drodzy Hodowcy,
z przyjemnością informuję, że po blisko 17 latach starań Polska Federacja Hodowców Bydła i Producentów Mleka przejęła pełną odpowiedzialność za ocenę genetyczną bydła rasy polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej. Na mocy decyzji Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Pana Czesława Siekierskiego, w dniu 16 grudnia 2024 r. zatwierdzone zostały zmiany w programie hodowlanym rasy polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej. Jest to dla nas kluczowa decyzja, która wieńczy ogromną inicjatywę podjętą przez Polską Federację w celu wdrożenia innowacji koniecznych dla ekonomicznego rozwoju polskiej hodowli bydła mlecznego. Ważnym krokiem na tej drodze było utworzenie w roku 2015 własnego Laboratorium Genetyki Bydła. Umożliwiło to zwiększenie wykorzystania w Polsce technologii genomowej, co jest nieodzowne w generowaniu szybkiego postępu hodowlanego. Kolejną kluczową decyzją podjętą przez PFHBiPM było powołanie w 2016 r. własnego ośrodka obliczeniowego – Centrum Genetycznego (CGen).
Utworzenie CGen umożliwiło rozpoczęcie prac nad opracowaniem nowego systemu oceny genetycznej. Proces ten wymagał nawiązania szeroko zakrojonej współpracy zarówno na poziomie krajowym jak i międzynarodowym. Należy w tym miejscu zaakcentować porozumienie podpisane w 2021 r. pomiędzy Instytutem Zootechniki Państwowym Instytutem Badawczym oraz Polską Federacją Hodowców Bydła i Producentów Mleka. Na jego podstawie rozpoczęto bardzo intensywne prace zmierzające do opracowania systemu oceny genetycznej bazującego na najnowszej metodyce oceny jednostopniowej jak również wzięcia pod uwagę do programu selekcyjnego nowych cech . W prace nad tym systemem zaangażowani zostali najlepsi krajowi specjaliści z zakresu oceny genetycznej i metod statystycznych. Z kolei na poziomie międzynarodowym, nawiązaliśmy współpracę z firmą AbacusBio z Nowej Zelandii, która jest światowym liderem w zakresie oceny genomowej i rozwoju indeksów selekcyjnych. Kluczowa jest również współpraca z grupą badawczą prof. Ignacego Misztala z Uniwersytetu Georgia (USA) – autora metodyki oceny jednostopniowej. Zapewniło to wsparcie merytoryczne na najwyższym światowym poziomie oraz dostęp do oprogramowania umożliwiającego prowadzenie oceny jednostopniowej. Tak szeroko zakrojona współpraca umożliwiła opracowanie nowoczesnego systemu oceny genetycznej, który we wrześniu 2024 r. przeszedł pozytywnie wszystkie testy wymagane przez międzynarodową organizację Interbull, który certyfikuje metody oceny wartości hodowlanej bydla .
Zwieńczeniem intensywnego okresu przygotowań do wprowadzenia nowego systemu oceny, jest decyzja Pana Ministra Czesława Siekierskiego, która zatwierdziła zmiany w programie hodowlanym umożliwiające wdrożenie w Polsce oceny jednostopniowej od kwietnia 2025 r. Konsekwencją tej decyzji jest powierzenie pełnej odpowiedzialności za rutynowe prowadzenie oceny genetycznej przez Centrum Genetyczne PFHBiPM. Należy w tym miejscu podkreślić, iż w dalszym rozwoju krajowej oceny genetycznej ważna będzie dalsza współpraca pomiędzy PFHBiPM oraz IZ-PIB, co pozwoli na poszerzanie oceny o nowe cechy związane chociażby z szeroko pojętym zdrowiem i efektywnością produkcji.
Możliwość zaoferowania polskim hodowcom oceny genetycznej na najwyższym światowym poziomie przy współpracy z globalnymi liderami technologii oceny genomowej stanowi kulminację wysiłków podjętych na rzecz krajowej hodowli. Żywię nadzieję, że to nie ostatni krok na drodze dynamicznego rozwoju postępu genetycznego polskiej hodowli poprzez wdrażanie innowacji metodycznych oraz modernizację indeksów selekcyjnych i poszerzanie oceny o nowe cechy.
